BẮC ÂU TIN LÀNH
Từ đầu thế kỷ XVIII cho đến trước năm 1789 là giai đoạn bản lề của lịch sử châu Âu nói chung và Bắc Âu (Đức, Thụy Sĩ, Hòa Lan, Đan Mạch, Thụy Điển) nói riêng; nó khép lại một thời đại trước khi mở ra một thời đại mới mà rồi sẽ định hình thế giới ngày nay. Nhân vật trung tâm và gieo ảnh hưởng tinh thần nhiều nhất lên thời đại này chính là Jean Jacques Rousseau, về mặt lịch sử, tác động của tư tưởng ông thật sâu rộng. Như Gustave Lanson, sử gia văn học trứ danh của nước Pháp đã nói: "Rousseau cùng lúc chiếm lĩnh tất cả những khả năng của chúng ta: trong chính trị, trong đạo đức, trong thơ ca, hùng biện, tiểu thuyết, người ta thấy ông khắp nơi, ở lối vào của tất cả những con đường dẫn đến thời hiện đại."
Bên cạnh Rousseau, trước tác của các philosophe từ Pháp đã lan truyền nhanh chóng và mạnh mẽ trên khắp châu Âu, bất kể những sự cấm đoán của chính quyền và giáo hội. Dân chúng ngày càng nhận rõ những bất công trong xã hội phong kiến với những đặc quyền đặc lợi của các giới giáo sĩ và quí tộc. Trong khi đó, tầng lớp lãnh đạo và bản thân các quân vương cũng nhận thấy không thể duy trì lề lối cai trị xưa cũ được nữa, và muốn cho dân giàu nước mạnh - và duy trì dược quyền hành của mình - họ cần phải cải cách xã hội trên mọi phương diện.
Tác giả: Will Durant
